"Przeprowadzona przez Urząd Komunikacji Elektronicznej analiza potwierdza obniżanie stawek roamingowych także poza obszarem krajów Unii Europejskiej, co jest wynikiem podejmowanych od kilku lat działań regulacyjnych.

W celu oceny rozwoju konkurencji Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej gromadzi i cyklicznie przekazuje do BEREC (instytucja zrzeszająca europejskich regulatorów rynku telekomunikacyjnego) dane dotyczące wolumenu ruchu, przychodów i opłat za usługi w roamingu międzynarodowym. Załączona analiza jest kontynuacją prac UKE z lat poprzednich i jest elementem przeglądu wdrażania stawek roamingowych przez operatorów sieci komórkowych w Polsce.

Wysokość stawek roamingowych na terenie Unii Europejskiej (tzw. eurotaryfa) reguluje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 531/2012 w sprawie roamingu w publicznych sieciach łączności ruchomej wewnątrz Unii. Celem tego Rozporządzenia jest niwelowanie różnic pomiędzy taryfami krajowymi a stawkami za usługi realizowane podczas, gdy przebywamy na terenie innego kraju unijnego.

Regulacją objęte są opłaty hurtowe i detaliczne za usługi głosowe (wykonywanie i odbieranie połączeń telefonicznych), SMS, MMS i transmisję danych w roamingu, poprzez ustalenie średnich stawek hurtowych i maksymalnych stawek detalicznych  dla powyższych usług.

Celem analizy jest zobrazowanie wolumenu ruchu, przychodów, stawek detalicznych i hurtowych za poszczególne usługi w roamingu, jak również porównanie wysokości cen za poszczególne usługi realizowane w roamingu międzynarodowym w odniesieniu do cen za analogiczne usługi krajowe.

Maksymalne stawki eurotaryfy

Jednym z istotnych założeń Rozporządzenia są kolejne obniżki stawek stosowanych przez operatorów, zarówno na poziomie hurtowym, jak i detalicznym. W odniesieniu do opłat hurtowych Rozporządzenie przewiduje średnie stawki, jakie powinny obowiązywać w przypadku rozliczeń międzyoperatorskich. Natomiast w przypadku stawek na poziomie detalicznym (rozliczenia użytkownik - operator telefonii ruchomej) wskazane wartości określają maksymalny pułap cen, za poszczególne usługi w roamingu międzynarodowym.

Stawki regulowane obowiązują tylko na obszarze państw członkowskich UE oraz EEA (Europejska Strefa Ekonomiczna, która obejmuje także Norwegię, Islandię i Lichtenstein), dlatego też opłaty roamingowe w innych krajach mogą się znacznie różnić od tych wskazanych w Rozporządzeniu.

Analiza stawek roamingowych sprzed 1 lipca 2013 r.

Prezentowane w pierwszej części załączonej analizy dane obejmują okres drugiego półrocza 2012 r. oraz pierwszego kwartału 2013 r. i pochodzą od operatorów komórkowych posiadających własne sieci (MNO), jak również od operatorów sieci wirtualnych (MVNO).

Porównując okresy obowiązywania stawek regulowanych należy zauważyć, iż obniżka stawek eurotaryfy z lipca 2012 r. przełożyła się pozytywnie na wzrost aktywności polskich klientów sieci komórkowych przebywających za granicą na terenie UE/EEA. Dodatnią dynamikę zmian należy zauważyć zarówno w ilości łącznego czasu trwania połączeń (wykonanych i odebranych), jak i wysłanych wiadomości SMS.

Zestawiając wolumeny poszczególnych usług z okresu obowiązywania poprzednich stawek z tymi obowiązującymi po 1 lipca 2012 r. zauważalny jest wzrost w korzystaniu z usług mobilnych w roamingu sięgający nawet kilkudziesięciu procent. Jest to pozytywny sygnał pozwalający założyć, iż kolejna obniżka stawek, także przełoży się na dalsze zwiększenie korzystania z usług telekomunikacyjnych w roamingu międzynarodowym na terenie UE/EEA.

Zestawienie stawek w okresie obowiązywania Rozporządzenia 531/2012 pokazuje spadki w korzystaniu z poszczególnych usług. Wiąże się to bezpośrednio z cyklicznością w generowaniu ruchu przez klientów korzystających z usług telekomunikacyjnych w roamingu międzynarodowym. Spośród wszystkich usług w roamingu międzynarodowym jedynie transmisja danych charakteryzowała się tendencją wzrostową, generując jednocześnie wzrost przychodów dla operatorów. 

W trzecim kwartale każdego roku, który obejmuje miesiące wakacyjne widać wyraźnie zwiększenie zainteresowania usługami roamingowymi. Porównując natomiast 4 kwartał do 3 kwartału danego roku widać wyraźny spadek wszystkich wskaźników opisujących ruch w sieciach, jak i przychodów z usług roamingowych, co jest jednak stałym i sezonowym zjawiskiem, występującym każdego roku.

W analizowanym okresie (3 kwartał 2012 – 1 kwartał 2013) operatorzy stosowali stawki regulowane na poziomie hurtowym dla połączeń w roamingu międzynarodowym na obszarze UE/EEA. W trzecim i czwartym kwartale 2012 r. średnia stawka kształtowała się na poziomie 0,15 EUR/min. Pierwszy kwartał 2013 r. przyniósł jej obniżenie do poziomu 0,14 EUR/min.

Średnie stawki hurtowe za połączenia głosowe inicjowane w Polsce w roamingu międzynarodowym w okresie 3q2012 – 1q2013:

W analizowanym okresie nastąpił wyraźny spadek wolumenu hurtowego ruchu połączeń głosowych, co przełożyło się na zmniejszenie przychodów operatorów – spadek przychodów o 21,4% z tytułu połączeń w roamingu na obszarze UE/EEA i aż o 52% na obszarze pozostałych krajów świata. Dla porównania warto zauważyć, iż w analogicznym okresie stawki za połączenia w roamingu dla krajów będących poza obszarem obowiązywania eurotaryfy stanowiły nawet 170% stawki na terenie UE/EEA.

Podobnie sytuacja kształtowała się dla przychodów z rozliczeń hurtowych za usługi SMS i transmisji danych w roamingu międzynarodowym.

Na poziomie detalicznym analiza UKE dotyczy roamingu aktywnego, czyli usług inicjowanych przez abonentów krajowych operatorów, którzy przebywając poza Polską korzystają z usług roamingu w sieci zagranicznych operatorów telefonii komórkowej.

Usługi świadczone na poziomie detalicznym w zdecydowanej większości zdominowane były przez spadki poszczególnych wolumenów. Klienci korzystający z roamingu aktywnego w analizowanym okresie odebrali mniej połączeń telefonicznych. W drugim półroczu 2012 r. przełożyło się to na spadek dynamiki przychodów operatorów z połączeń głosowych wykonanych o ponad 17% w przypadku klientów pre-paid i ponad 14% w przypadku klientów post-paid. Dopiero pierwszy kwartał 2013 r. przyniósł ponad 5% wzrost w ilości połączeń odebranych i 4% wzrost przychodów wygenerowany przez klientów post-paid. 

Przychody zarówno z połączeń głosowych wychodzących, jak i odbieranych poza krajami objętymi eurotaryfą również charakteryzowały się tendencją spadkową. W drugim półroczu 2012 r. największy spadek przychodów (przekraczający 65%) dotyczył osób wykonujących połączenia poza strefą UE/EEA. 

Koszt zarówno połączeń wykonanych, jak i odbieranych w ramach eurotaryfy dla klientów usług pre-paid były na stałym poziomie - odpowiednio 0,27 EUR/min dla połączeń wykonanych oraz 0,08 EUR/min dla połączeń odebranych. Podobnie wyglądała sytuacja w przypadku klientów abonamentowych. Zarówno cena wykonania, jak i odebrania połączenia nie przekroczyła stawki regulowanej w Rozporządzeniu. 

Stawki w roamingu po 1 lipca 2013 r.

Druga część załączonej analizy dotyczy stawek detalicznych obowiązujących od 1 lipca 2013 r., tj. po kolejnej regulacji wynikającej z Rozporządzenia 531/2012. Rozporządzenie wprowadziło maksymalne stawki za usługi telekomunikacyjne w roamingu międzynarodowym na terenie krajów UE/EEA:

Maksymalne stawki detaliczne za usługi w roamingu obowiązujące od 1 lipca 2013 r.

Źródło: UKE na podstawie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 531/2012 w sprawie roamingu w publicznych sieciach łączności ruchomej wewnątrz Unii.
Komentarz: 1 Euro = 4,1608 PLN (średnia kursów z Dzienników Urzędowych UE z dnia 1.03., 3.04.,1.05.2013 r.)

Źródłem informacji o aktualnych cenach za poszczególne usługi w roamingu międzynarodowym były strony internetowe operatorów sieci komórkowych działających w Polsce, z których dnia 10 lipca 2013 r. pobrano cenniki i regulaminy dla poszczególnych taryf. W przypadku, gdy dana usługa nie była świadczona przez konkretny podmiot nie znalazła się ona w zestawieniu.

Osoby wykonujące połączenia w roamingu w ramach obszaru UE/EEA w zdecydowanej większości przypadków płaciły stawkę na poziomie regulowanym, tj. 1,22 PLN/min. Najniższy koszt minuty połączenia w roamingu dotyczył osób korzystających z oferty pre-paid Red Bull Mobile, gdzie koszt jednej minuty połączenia wynosił 0,99 PLN/min. Stawki za połączenia głosowe w ofercie krajowej w analizowanym okresie wahały się od 0,00 PLN/min (klienci biznesowi Orange) do 0,55 PLN/min (klienci abonamentowi Dialog).

Ceny połączeń głosowych wychodzących dla klientów usług abonamentowych po 1 lipca 2013 r.:

Ceny połączeń głosowych wychodzących dla klientów usług przedpłaconych po 1 lipca 2013 r.:

W przypadku połączeń odbieranych w roamingu w zdecydowanej większości przypadków klienci ponosili opłaty na poziomie ustalonym w Rozporządzeniu, czyli 0,36 PLN/min. Podobnie jeśli chodzi o wysyłanie wiadomości SMS i transmisję danych w roamingu międzynarodowym przeważała stawka na poziomie regulowanym, wynosząc 0,41 PLN/SMS oraz 2,30 PLN/MB danych.

Od 1 lipca 2014 r. planowana jest kolejna obniżka wszystkich stawek euro taryfy dla krajów z obszaru UE/EEA."

Źródło: Urząd Komunikacji Elektronicznej